Panettone en Babbo Natale: zo vieren de Italianen kerst
Het Italiaanse kerstfeest kent behoorlijk wat overeenkomsten met de Nederlandse versie. In Italië is Kerstmis ook een echt familiefeest, staat er een versierde kerstboom in de kamer en is er een hoofdrol weggelegd voor Babbo Natale, oftewel de Kerstman. Bovendien weten ze in Italië ook wel hoe je een goede kerstmarkt moet organiseren, zoals in Rome, Florence en Napels. En misschien kijk je ieder jaar wel via internet live mee met de kersttoespraak van de Paus?
Geen Kerstmis zonder panettone
Wanneer de panettone de schappen van de Italiaanse supermarkten beginnen te veroveren, weet je dat kerst eraan zit te komen. Een panettone is een luxe kerstbrood gevuld met rozijnen en sukade, dat ook wel een beetje aan cake doet denken.
Het originele recept komt uit Milaan, maar tegenwoordig wordt hier weleens van afgeweken, door bijvoorbeeld stukjes chocolade toe te voegen. Via internet kun je op diverse plekken in Nederland zo’n lekker kerstbrood bestellen of een recept vinden om het zelf te maken. Begin dan wel op tijd, want het deeg moet minimaal een halve dag in de koelkast rusten.
Buon natale!
Kerstavond heet in Italië ‘vigilia di natale’. Dit is de avond dat families bij elkaar komen voor een groot diner. Zeven of meer gangen is niet uitzonderlijk. Je zou denken dat je na zo’n maaltijd geen pap meer kan zeggen, maar veel Italianen vertrekken na het kerstdiner naar de lokale kerk voor de nachtmis. Een andere optie is om de nachtmis opgedragen door de paus op de televisie te volgen. Het volgende dat op het programma staat is een uitgebreide kerstlunch (pranzo di natale) tijdens eerste kerstdag. En natuurlijk wordt er gekeken naar de kersttoespraak van de paus. Italianen kennen geen tweede kerstdag. Je zou haast zeggen dat dat maar goed is ook, na al dat eten. Bovendien staat het volgende eetfestijn alweer op stapel: Capodanno, de Italiaanse versie van oud en nieuw.
De kerststal komt oorspronkelijk uit Italië
Een leuk weetje: de (levende) kerststal komt oorspronkelijk uit Italië. Franciscus van Assisi creëerde de eerste in het jaar 1223 met toestemming van de paus. Dit was in een grot in Gubbio, waar een replica werd gemaakt van de stal waar Jezus werd geboren, compleet met voederbak/kribbe, dieren en levende figuren.
De Heilige Franciscus droeg voor de kribbe de nachtmis op en deze gebeurtenis werd vastgelegd door schilder Giotto. Zijn fresco’s van dit tafereel vind je in Assisi, in de Sint-Franciscusbasiliek. Voor bijzondere kerststallen moet je trouwens nog steeds in Italië zijn. Zo figureren in Napolitaanse kerststallen ook mensen die dat jaar om de een of andere reden in het nieuws waren en ook in Vaticaanstad maken ze er iets speciaals van.